Vücudun en önemli organlarından biri karaciğer. Karaciğer; yiyecekleri sindirmek, enerji depolamak ve toksinleri atmak gibi çok sayıda işlevi yerine getirir. Genellikle aşırı alkol tüketiminin karaciğere zarar verdiği düşünülür. Ancak sadece karaciğere zarar veren şey alkol değil. Harvard ve Stanford'da eğitim almış, Instagram'da 1 milyon takipçisi olan, Gastroenterolog Dr. Saurabh Sethi, karaciğer sağlığını kötü etkileyen en kötü 3 besini açıkladı.
FRUKTOZ AĞIRLIKLI BESİNLER
Fruktoz, meyvelerde doğal olarak bulunan bir şeker türüdür, ancak sorun özellikle işlenmiş gıdalarda ve tatlandırılmış içeceklerde bulunan eklenen fruktozda yatmaktadır. Fruktoz oranı yüksek besinler arasında gazlı içecekler, şekerlemeler, fırınlanmış ürünler ve birçok paketlenmiş atıştırmalık bulunur.
Çok fazla fruktoz yediğinizde, karaciğeriniz bunu yağa dönüştürür. Bu, karaciğer hücrelerinin içinde yağ birikmesine ve alkolsüz yağlı karaciğer hastalığına (NAFLD) yol açabilir. Zamanla, bu yağ birikimi iltihaplanmaya, yara izine ve hatta karaciğer yetmezliğine neden olabilir.
Fruktoz ayrıca vücudunuzun insüline iyi yanıt vermeyi bıraktığı ve tip 2 diyabet riskini artıran bir durum olan insülin direncine neden olur. Dahası, aşırı fruktoz trigliserit seviyelerini yükselterek kalp hastalığı ve hatta felç riskini artırabilir.
ENDÜSTRİYEL YAĞLAR
Soya fasulyesi yağı, mısır yağı, ayçiçeği yağı ve kanola yağı gibi endüstriyel tohum yağları işlenmiş gıdalarda ve restoranlarda yaygın olarak kullanılır. Bu yağlar, aşırı miktarda alındığında vücudunuzdaki omega-3'lerle dengesizlik yaratan omega-6 yağ asitleri açısından zengindir. Bu dengesizlik, karaciğer hasarı da dahil olmak üzere birçok hastalığın temel nedeni olan kronik iltihaplanmaya neden olur.
Bu yağlar ayrıca oldukça dengesizdir ve ısıtıldığında kolayca oksitlenerek trans yağlar ve lipid peroksitler gibi zararlı bileşikler üretir. Bu toksik yan ürünler karaciğer hücrelerinize zarar verir, oksidatif stresi artırır ve iltihaplanmayı teşvik eder. Bu yağları kızartmalarda yaygın olarak tekrar tekrar ısıtmak, onları daha da tehlikeli hale getirir.
Endüstriyel tohum yağlarının tüketilmesi, kalp hastalığı, diyabet, artrit ve karaciğeri zorlayan metabolik sorunlarla bağlantılıdır.
MEYVE SUYU
Meyve suyu genellikle sağlıklı bir içecek olarak pazarlanır, ancak temelde bütün meyvelerde bulunan lif içermeyen sıvı şekerdir. Meyve suyunu düzenli olarak içmek karaciğerinizi fruktozla doldurur, yağ birikmesine ve karaciğer zorlanmasına yol açar.
Meyve suyunun tamamı yenmesinin aksine, meyve suyu kan şekeri ve insülinde hızlı artışlara neden olarak karaciğerde yağ depolanmasını teşvik eder ve yağlı karaciğer hastalığı riskini artırır. Birçok meyve suyu ayrıca eklenmiş şekerler içerir ve bu da sorunu daha da kötüleştirir. Gerçekten meyve suyu tüketmek istiyorsanız, evde soğuk sıkım yapın ve şeker eklemeyin.